Khi theo dõi các trận bóng đá đỉnh cao ngày nay, bạn sẽ thường xuyên nghe thấy cụm từ “pressing” – đặc biệt trong những tình huống đội bóng dâng cao gây áp lực khiến đối thủ không thể triển khai bóng từ phần sân nhà. Nhưng pressing là gì, tại sao các đội bóng hàng đầu thế giới đều áp dụng nó, và đâu là yếu tố then chốt để pressing trở nên hiệu quả? Cùng BanthangTV khám phá một trong những chiến thuật làm thay đổi cục diện bóng đá hiện đại trong bài viết dưới đây.
Pressing là gì?
Pressing là gì? Trong bóng đá, đây là thuật ngữ dùng để chỉ hành động tổ chức gây áp lực liên tục lên cầu thủ đối phương đang kiểm soát bóng, với mục tiêu cướp bóng nhanh nhất có thể hoặc buộc họ mắc sai lầm. Đây không chỉ là nỗ lực cá nhân, mà là sự phối hợp đồng bộ của cả hệ thống, đặc biệt là các tuyến tiền đạo và tiền vệ.
Không giống như lối đá lùi sâu phòng ngự, pressing yêu cầu đội bóng chủ động dâng cao, rút ngắn khoảng cách giữa các tuyến, di chuyển liên tục để bịt mọi đường chuyền và tạo áp lực trực diện. Nó đòi hỏi cả thể lực, kỷ luật và sự hiểu ý tuyệt đối giữa các vị trí.
Các dạng pressing phổ biến trong bóng đá hiện nay
Tùy vào ý đồ chiến thuật và khả năng cầu thủ, mỗi đội bóng sẽ lựa chọn một hoặc kết hợp nhiều kiểu pressing khác nhau. Hãy cùng điểm qua những dạng phổ biến của Pressing là gì và đặc điểm.
Pressing tầm cao
Đây là dạng pressing được nhiều đội bóng hiện đại ưa chuộng. Đội sẽ gây áp lực ngay từ phần sân đối phương, đặc biệt khi hậu vệ hoặc thủ môn bắt đầu triển khai bóng từ tuyến dưới.
High pressing giúp đội bóng chiếm lại quyền kiểm soát bóng ở vị trí thuận lợi, nhưng cũng tiềm ẩn rủi ro nếu đối phương vượt qua được lớp pressing đầu tiên.
Pressing tầm trung
Khác với pressing tầm cao, đội bóng lùi về giữ khối đội hình ở giữa sân, chờ đối phương đưa bóng đến rồi bắt đầu gây áp lực. Mid-block là phương án an toàn hơn, phù hợp với các đội không có thể lực quá mạnh nhưng vẫn muốn kiểm soát không gian.
Chiến thuật này giúp bịt kín các khoảng trống ở trung lộ, buộc đối phương phải tấn công cánh – nơi dễ kiểm soát hơn.
Pressing tầm thấp
Đây là dạng pressing phòng ngự chặt, khi đội bóng co cụm gần khung thành nhưng vẫn tích cực vây bắt trong phạm vi nhất định. Dạng pressing này thường thấy ở các đội yếu hơn, sử dụng để hạn chế rủi ro khi đối mặt với đối thủ vượt trội.
Low block không hoàn toàn thụ động như “đổ bê tông”, mà vẫn đòi hỏi sự linh hoạt và khả năng tranh chấp tốt ở khu vực nguy hiểm.
Những đội bóng và HLV nổi bật với lối chơi pressing
Pressing là chiến thuật không mới, nhưng được nâng tầm rõ rệt nhờ sự xuất hiện của những nhà cầm quân theo đuổi bóng đá hiện đại. Các đội bóng áp dụng thành công pressing thường là những cái tên xuất sắc nhất thế giới.
Liverpool – Jurgen Klopp và Gegenpressing đặc trưng
Không thể nói về Pressing là gì mà bỏ qua Jurgen Klopp và chiến thuật “Gegenpressing” (phản pressing). Đây là cách gây áp lực ngay khi mất bóng – tranh cướp lại bóng trong 5–8 giây đầu tiên, tận dụng trạng thái chưa ổn định của đối thủ.
Liverpool dưới thời Klopp trở nên mạnh mẽ và giàu năng lượng nhờ chiến thuật này, với hàng tiền vệ cơ động và các cầu thủ tấn công pressing rất quyết liệt.
Manchester City – Pep Guardiola và pressing kết hợp kiểm soát
Khác với Klopp, Pep Guardiola xây dựng lối chơi pressing có kiểm soát. Đội hình Man City luôn giữ cự ly đội hình cực kỳ chính xác, pressing không hùng hục chạy mà là những bước di chuyển khoa học, thông minh và có định hướng rõ ràng.
Pep hướng tới việc pressing có mục tiêu – buộc đối thủ chuyền sai để giành lại bóng ở vị trí thuận lợi cho phản công nhanh.
RB Leipzig, Atalanta – Những đại diện tiêu biểu khác
Ngoài các “ông lớn”, nhiều đội bóng tầm trung như RB Leipzig, Atalanta, Brighton… cũng triển khai pressing rất hiệu quả. Họ biến pressing thành công cụ để rút ngắn khoảng cách trình độ, phá lối chơi của đối phương và tạo ra thế trận giàu năng lượng.
Những yếu tố then chốt để pressing hiệu quả
Không phải đội bóng nào muốn pressing cũng làm được. Ngoài việc hiểu hệ thống pressing là gì còn có hàng loạt yếu tố kỹ thuật – thể lực cần đảm bảo. Hãy cùng BanthangTV điểm qua một vài yếu tố sống còn để pressing phát huy đúng sức mạnh.
Thể lực và tốc độ phục hồi
Pressing đòi hỏi di chuyển liên tục với cường độ cao. Nếu cầu thủ không có nền tảng thể lực tốt hoặc không hồi phục nhanh, pressing sẽ bị “gãy” giữa chừng – tạo ra khoảng trống chết người.
Đồng bộ và kỷ luật chiến thuật
Một người pressing mà bốn người còn lại đứng yên thì không khác gì tự rời vị trí. Pressing hiệu quả chỉ đến khi tất cả các tuyến cùng di chuyển đồng thời, bẫy đường chuyền và khép góc hợp lý.
Tư duy đọc tình huống
Không chỉ chạy và đuổi theo bóng, pressing yêu cầu đọc trận đấu nhanh, biết khi nào nên dồn ép, khi nào nên lùi về. Cầu thủ cần xử lý tình huống trong tích tắc, ra quyết định đúng để tránh bị vượt qua.
Kết luận
Hiểu Pressing là gì sẽ giúp bạn xem bóng đá với góc nhìn sắc bén hơn – nhận ra những khoảnh khắc chuyển đổi, đánh giá đúng nỗ lực chiến thuật và thưởng thức trọn vẹn nhịp độ trận đấu. Ghé thăm BanthangTV mỗi ngày để khám phá thêm các chiến thuật, vị trí và khái niệm bóng đá quan trọng khác.